Terra Nostra

Ziekten en aantastingen

Onderstaand de beschrijving van de verschillende stappen die wij uitvoeren in het geval van ziekten en aantastingen:

De moderne beheerder kan niet meer om ziekten en aantastingen heen. De lijst van ziekten en aantastingen die de laatste jaren steeds weer opduiken, is groot: berkenwants, essentaksterfte, iepenzigzagbladwesp, eikenprocessierups, eikenspintkever, kastanjemineermot, lindebladluis, spinselmot, massaria, roetschorsziekte, kastanjebloedingsziekte, etc. Er lijkt geen gebied of boom te zijn waar geen enkele ziekte of aantasting op voorkomt.

We moeten echter niet vergeten dat ziekten en aantastingen hun nut hebben: ze horen bij het gehele ecosysteem waar de boom onderdeel van uitmaakt. Dat ziekten en aantastingen een probleem worden, komt vaak doordat er teveel dezelfde bomen van één soort of zelfs één cultivar aangeplant worden (monoculturen). De natuur is feilloos in staat om ziekten en aantastingen te laten ontwikkelen op locaties waar de kans op succes het grootst is. Daarom is het voor een duurzame lange-termijnoplossing noodzakelijk om te zorgen voor soorten en leeftijd diversiteit in de meest ruime zin. Het toepassen van soortendiversiteit is een natuurlijk wapen tegen ziekten en aantastingen.

Juridisch kader

Ziekten en aantastingen die in een verhoogd risicospectrum vallen, danken dit onder andere aan de juridische noodzaak van het beheer hiervan. Ook bij de uitvoering van het beheer dient de groenbeheerder rekening te houden met wetgeving. De groenbeheerder heeft in dit kader te maken met:

  • een zorgplicht in het kader van de volksgezondheid;
  • een zorgplicht in het kader van de veiligheid;
  • Europese wetgeving aangaande het terugdringen van pesticiden;
  • een zorgplicht in het kader van de Wet natuurbescherming.

Een voorbeeld van ziekten en aantastingen die de volksgezondheid bedreigen, zijn de eikenprocessierups, bastaardsatijnrups en arbeid gerelateerde gezondheid klachten vanwege roetschorsziekte. De brandharen van de eikenprocessierups zijn bijvoorbeeld irriterend voor onze ogen, huid en luchtwegen. Het risico voor de volksgezondheid dwingt de beheerder tot het nemen van maatregelen. Een voorbeeld van een ziekte of aantasting die de veiligheid in het geding brengt, is een plataan met massaria in het centrum van de stad nabij een terras. De kans op takbreuk in combinatie met een drukbezochte locatie heeft een verhoogd veiligheidsrisico tot gevolg.

Door alle risico’s vanwege betreding, ziektedruk en andere specifieke factoren die van invloed zijn op de gevolgen van de aantasting in beeld te brengen kan geïntegreerd worden beheerd. Vanaf 1 januari 2013 verlangt Europa dat alle lidstaten er zorg voor dragen dat het gebruik van pesticiden in openbare ruimten wordt geminimaliseerd of zelfs verboden. Tot op heden is het gebruik van biologische middelen op plaaginsecten nog toegestaan maar zal de chemische toepassing kritisch worden gevolgd. Het is van belang te kunnen onderscheiden waar de noodzaak ligt om maatregelen te nemen of juist achterwege te laten. In het onderscheiden van fytosanitaire maatregelen, juridische noodzaak en acceptatie ligt het spanningsveld voor de beheerder.

Geïntegreerd beheer

Zolang soortendiversiteit nog geen feit is, moeten we - door ons beheer erop aan te passen – zo goed mogelijk leren omgaan met de overlast en risico’s veroorzaakt door ziekten en aantastingen. Daarvoor gebruiken we het instrument van geïntegreerd beheer. Geïntegreerd beheer heeft tot doel om schadelijke organismen onder een bepaalde risicodrempel te houden, rekening houdend met ecologische, economische en toxicologische eisen. Het lastige daarbij is dat niet altijd bekend is wat het effect en de omvang van de ziekte of aantasting is.

Als eerste moet dan ook de ziekte of de aantasting geïdentificeerd worden en bepaald worden welk risico de ziekte of aantasting veroorzaakt. Daarbij kan het gaan om een risico ten aanzien van het voortbestaan van de boom, een risico voor de volksgezondheid of een risico qua veiligheid voor de omgeving. Vervolgens moet worden bepaald of er wel of niet ingegrepen moet worden. Dat wordt gedaan door op basis van vooraf gedefinieerde risicoprofielen te inventariseren in welke mate de ziekte of aantasting aanwezig is.

Als wordt besloten tot ingrijpen, zijn er bepaalde protocollen beschikbaar waarin de kaders en randvoorwaarden voor beheer en bestrijding zijn vastgelegd. Bij een bestrijding kunnen bijvoorbeeld meerdere methoden worden toegepast, waarbij de inzet van biologische middelen en natuurlijke vijanden altijd prevaleert boven het gebruik van chemische middelen. Nadat de behandeling heeft plaatsgevonden, worden de betreffende bomen opnieuw geïnspecteerd om de resultaten van de behandeling en de progressie van de ziekte te evalueren.

Terra Nostra is nauw betrokken geweest bij het opstellen van nationale protocollen en richtlijnen. Door de combinatie van wetenschappelijke en praktische kennis zijn de volgende producten op de markt verschenen:

Ziekten en aantastingen ontwikkelen zich vaak cyclisch: ze komen jaarlijks in meer of mindere mate terug. Dankzij een geïntegreerd beheer van ziekten en aantastingen dat door Terra Nostra op de markt is gebracht als Integrated Pest Management (IPM) kan worden voldaan aan het juridisch kader die de wet aan beheerders oplegt. Aan de hand van een stappenplan wordt binnen een organisatie een managementstructuur opgezet voor het effectief en efficiënt beheren van ziekten en aantastingen.

Waarvoor kunt u bij ons terecht?

Concreet leveren wij de volgende producten/diensten:

  • determinatie van ziekten en aantastingen;
  • uitvoeren van monitoring en inspectie;
  • opstellen van handleidingen en protocollen;
  • opstellen van beheerplannen op basis van Integrated Pest Management;
  • uitvoeren van risicoanalyses en opstellen van risicomanagementplannen;
  • opstellen van toekomstvisies;
  • opstellen van omvormingsstrategieën;
  • entomologisch onderzoek en kennisontwikkeling via ons eigen insectenonderzoekstation.

Cookie melding OK Toestaan Weigeren Lees voor meer informatie onze privacyverklaring privacy Cookie instellingen Dit veld is niet ingevuld De ingevulde tekst is te kort De ingevulde tekst is te lang