i-Tree
i-Tree is een model waarmee een aantal baten van bomen in cijfers en geld uitgedrukt kan worden. Deze baten komen voort uit de ecosysteemdiensten die bomen leveren, zoals hemelwateropvang, CO2-opname, afvang van vervuilende stoffen en verkoelende werking. Het is niet zo dat met deze baten geld gegenereerd wordt; het gaat hierbij om baten in de zin van vermeden kosten. i-Tree kan deze baten ook doorrekenen naar de toekomst. De waarde van de baten wordt op basis van wetenschappelijk onderbouwde gegevens berekend en kan zowel voor een bomenbestand als geheel als per individuele boom of bomengroepen worden uitgewerkt. De baten verschillen al naar gelang de boomsoort, leeftijd, groeiplaats en diverse andere variabelen, zoals de kwaliteit van de groeiplaats.
Bij het gebruik van i-Tree is het van belang om in het achterhoofd te houden dat lang niet alle baten van bomen in cijfers of geld gekwantificeerd kunnen worden. Dat geldt bijvoorbeeld voor de positieve effecten op onze gezondheid of de bijdrage van bomen aan de waarde van onroerend goed. Ook kan er geen waarde gekoppeld worden aan de mate waarin mensen genieten van een boom. i-Tree kan dus geen compleet beeld geven van de waarde van bomen. In de praktijk zal de waarde van bomen altijd hoger uitvallen.
i-Tree is van oorsprong een Amerikaans model en dus gebaseerd op Amerikaanse kengetallen. Het model moest daarom worden aangepast aan de Nederlandse omstandigheden om het hier toepasbaar te maken. Met het oog hierop is het Platform i-Tree Nederland opgezet waarin 14 gemeenten, 4 boomadviesbureaus (waaronder Terra Nostra) en 2 kennisinstellingen samenwerken. In deze 14 gemeenten zijn pilots uitgevoerd om te experimenteren met het model. Dat heeft geleid tot de lancering van i-Tree Nederland versie 1.0 begin 2019.
Met i-Tree kunnen op dit moment de volgende zaken in kaart worden gebracht:
- de waarde van een aantal baten die door individuele bomen of door boomgroepen geleverd worden;
- de mate van kroonbedekking;
- de (potentiële) opslagcapaciteit van CO2;
- de (potentiële) waterbergende capaciteit;
- de bijdrage van bomen aan het verbeteren van de luchtkwaliteit door de afvang van vervuilende stoffen;
- de potentiële impact van plagen op het bomenbestand of op een individuele boom;
- de behoeften op het vlak van beheer (diversiteit van het bomenbestand, nieuwe aanplant, snoeibehoefte).
i-Tree is op verschillende manieren in de praktijk toepasbaar. Het model kan onder andere dienen als hulpmiddel bij:
- het bepalen van de juiste sortimentskeuze;
- het onderbouwen van keuzes op het vlak van ontwerp, beleid en beheer;
- het vergroten van het draagvlak voor bomen;
- etc.